Michaelides, Alex - De stille patient

Waardering ****

Auteur Alex Michaelides deed een poging door te breken in de filmwereld, maar vond pas zijn eigen stem toen hij de overstap maakte naar het schrijven van een boek. Toen iemand hem vertelde dat scenario’s schrijven draait om verkleining, terwijl een boek schrijven je de ruimte geeft om af te remmen en in de details te duiken werkte dit bevrijdend voor de auteur. Dat De stille patiënt goed doorspekt is met psychologische details kan bijna niet anders met een auteur die, alhoewel hij deze niet afmaakte, op verschillende plekken psychotherapie studeerde (bron https://www.thrillersandmore.com/2019/02/28/debuut-van-de-maand-interview-alex-michaelides/).

Iedereen dacht dat Alicia Berenson een gelukkig huwelijk had; dan schiet ze haar man vijf keer in zijn hoofd. Na deze gruwelijke daad zwijgt ze, en weigert een verklaring te geven. Alicia’s stilte spreekt tot de verbeelding van het publiek en maakt haar tot een mysterieuze beroemdheid.

Psychotherapeut Theo Faber is ervan overtuigd dat hij haar weer kan laten praten en zo te ontrafelen wat er zich die bewuste nacht heeft afgespeeld. Hij doet er alles aan om een baan te krijgen bij de instelling waar Alicia zit opgesloten, en lijkt geobsedeerd om met haar in gesprek te gaan. Maar hij kan niet voorzien wat hij daarmee in gang zet…

De cover van De stille patiënt toont iets wat lijkt op een ziekenhuisgang met stoelen. De titel valt op, waarbij vooral de roodgekleurde woorden “Stille patient” de aandacht trekken. Op de achterflap slechts een foto van de auteur met 3 quotes van bestseller auteurs, terwijl de inleiding in het verhaal te vinden is op 1 van de zijflappen van het boek. De zijflap aan de achterkant geeft wat korte informatie over de auteur en vermeld dat de filmrechten voor dit boek al verkocht zijn aan de productiemaatschappij van Bradd Pitt.
Vanuit zijn eigen ervaringen uit een gesloten inrichting voor jongeren waar Michaelides werkte heeft hij een herkenbare en geloofwaardige setting gecreëerd voor zijn verhaal. De manier waarop een instelling werkt en de hiërarchische manier van werken geeft een redelijk actueel beeld van hoe een dergelijke instelling in elkaar steekt. Zijn verhaal draait om de twee hoofdpersonages Alicia en Theo. Stille patient Alicia is na een veroordeling tot moord op haar man opgenomen in een psychiatrische instelling omdat zij niet meer spreekt. Met het gedrag wat zij wel laat zien en de dagboekfragmenten die door haar geschreven zijn geeft de auteur een kijkje in het leven en het denken van Alicia en weet hij haar ondanks haar stilte toch een stem te geven. Psychotherapeut Theo vertelt het verhaal in de ik-vorm en deelt zijn werk en leven, alsmede zijn drijfveren om met Alicia te werken. Met de start van zijn nieuwe baan leren we Theo kennen en weet de auteur inzicht te geven in Theo zijn karaktereigenschappen door de manier waarop hij zich in zijn nieuwe baan neerzet. Tegelijkertijd lezen we over zijn privéleven en de zaken waar hij daar mee geconfronteerd word. Wat de auteur goed heeft gedaan is neerzetten voor welke dillema’s je als professional kan komen te staan wanneer je een cliënt wil helpen maar dit ook betekent dat je buiten de gebaande paden moet denken en mogelijk ook moet gaan. In een thriller verwacht je uiteraard een fikse dosis spanning, waarbij deze in een psychologische thriller zoals De stille patiënt meer gezocht moet worden in de onderhuidse spanning en datgene wat er gebeurt in de dialogen. De spanningsopbouw is traag en Michaelides heeft een lange aanloop nodig voor de spanning toeneemt, maar dan wordt het ook lastig het boek weg te leggen en weet hij toe te werken naar een zeer onverwachte en intrigerende ontknoping.